नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०५८
Section 3
बैंकको स्थापना
(१) केन्द्रीय बैंकको कार्य गर्न नेपाल राष्ट्र बैंक नामको एउटा केन्द्रीय बैंक स्थापना हुनेछ । (२) नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०१२ अन्तर्गत स्थापना भएको नेपाल राष्ट्र बैंक यसै ऐन अन्तर्गत स्थापना भएको मानिनेछ । (३) बैंक अविच्छिन्न उत्तराधिकारवाला एक स्वशासित र संगठित संस्था हुनेछ । (४) बैंकको कामकारबाहीको निमित्त आफनो एउटा छुट्टै छाप हुनेछ । (५) बैंकले यस ऐनको अधीनमा रही चल, अचल सम्पत्ति प्राप्त गर्न, उपभोग गर्न, राख्न, बेच बिखन गर्न र यस्तै अन्य किसिमले व्यवस्था गर्न सक्नेछ । (६) बैंकले आफनो नामबाट नालिश उजुर गर्न र बैंक उपर पनि सोही नामबाट नालिस उजुर लाग्न सक्नेछ । (७) बैंकको केन्द्रीय कार्यालय काठमाडौंमा रहनेछ र बैंकले आवश्यकता अनुसार नेपाल ……………. भित्र वा बाहिर जुनसुकै ठाउँमा शाखा, उपशाखा तथा अन्य कार्यालयहरु खोल्न र एजेण्ट वा प्रतिनिधि नियुक्त गर्न सक्नेछ ।
नेपाल राष्ट्र बैंक ऐन, २०५८
Chapter - 3
Section 24: सञ्चालकको राजीनामाSection 27: कायम मुकायमSection 32: निहित व्यक्तिगत स्वार्थको उपयोगमा बन्देजSection 35: लेखा परीक्षण समितिको काम, कर्तव्य र अधिकारSection 14: सञ्चालक समितिको गठनSection 15: गभर्नरको नियुक्तिSection 16: डेपुटी गभर्नरको नियुक्तिSection 17: सञ्चालकको नियुक्तिSection 18: सञ्चालकको कार्यकालSection 19: सञ्चालकको पारिश्रमिक तथा अन्य सुविधाSection 20: सञ्चालकको योग्यताSection 21: सञ्चालकको अयोग्यताSection 22: सञ्चालक पदमुक्त हुने अवस्थाSection 23: जाँचबुझ समितिको गठन तथा काम, कर्तव्यSection 25: गभर्नर नियुक्तिको सार्वजनिक सूचनाSection 26: रिक्त पदको पुर्तिSection 28: समितिको बैठकSection 29: समितिको काम, कर्तव्य तथा अधिकारSection 30: गभर्नरको काम, कर्तव्य र अधिकारSection 31: अधिकार प्रत्यायोजनSection 33: व्यवस्थापन समितिSection 34: लेखा परीक्षण समितिSection 36: बैंकका कर्मचारीहरुSection 37: पेशागत आचार संहिता र पदीय दायित्वSection 38: गोपनीयता
Chapter - 6
Section 59: जारी भएको मुद्राको हिसाब राख्नेSection 60: जारी गरिएको मुद्रा खिच्ने वा फिर्ता लिनेSection 61: प्रतिलिपि र जाली मुद्राSection 51: मौद्रिक एकाईSection 52: बैंक नोट र सिक्का निष्काशन गर्ने अधिकारSection 53: बैंक नोट तथा सिक्का सर्वस्वीकार्य हुनेSection 54: सिक्काको नाप, तौल र आकारSection 55: मुद्रा निष्काशन र सुरक्षाSection 56: मुद्राको सटही व्यवस्थाSection 57: झुत्रो वा खोटो मुद्राSection 58: मुद्राको स्टक र निष्काशन सम्बन्धी व्यवस्था
Chapter - 9
Section 76: निक्षेप लिन वा कर्जा दिन बैंकको स्वीकृति लिनु पर्नेSection 80: बैड्किग‌ तथा वित्तीय व्यवस्था र कर्जा नियन्त्रणSection 85: आपसी सहयोग आदान प्रदान गर्नेSection 86: XxxxxxxSection 86B: वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्था समस्याग्रस्त भएको मानिनेSection 86C: समस्याग्रस्त वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्थालाई बैङ्कले कारबाही गर्न सक्नेSection 86D: बैङ्कले वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्था नियन्त्रणमा लिएपछिको असरSection 86F: उपचारात्मक कार्य गर्ने बैङ्कको अधिकारSection 86H: समस्याग्रस्त वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्थाको पूँजी घटाउन सक्नेSection 88: कर्जा सूचना केन्द्रको स्थापनाSection 77: ब्याजदरमा बन्देजSection 78: बैंकबाट ईजाजतपत्र लिनु पर्नेSection 79: बैंकले नियमन गर्नेSection 81: तोकिएको क्षेत्रमा कर्जा प्रवाह गर्नु पर्नेSection 82: बैंक समक्ष पेश गर्नु पर्ने सूचनाSection 83: डिवेन्चर तथा वित्तीय उपकरण जारी गर्न स्वीकृति लिनु पर्नेSection 84: निरीक्षण तथा सुपरिवेक्षणSection 86A: वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्थाले बैङ्कलाई जानकारी गराउनु पर्नेSection 86E: बैंकवा बैङ्कबाट नियुक्त अधिकारीले प्रयोग गर्ने सुधारात्मक उपाय तथा अधिकारहरुSection 86G: फरफारखमा लैजान सक्नेSection 86I: बैङ्कको आदेशउपर पुनरावेदन गर्ने अधिकारSection 86J: XxxxxxxSection 86K: XxxxxxxSection 86L: XxxxxxxSection 86M: XxxxxxxSection 87: सूचना नेटवर्कको स्थापना
Chapter - 9A
Section 88B: विशेष प्रशासन समूहको गठन सम्बन्धि व्यवस्थाSection 88C: विशेष प्रशाषन समूहको काम, कतव्य तथा अधिकारSection 88F: नयाँ वा चसलात तयार गर्नु पर्नेSection 88A: फरफारखको कार्य गर्न सक्ने बैङ्कको अधिकारSection 88D: फरफारखको अवधिभर अधिकार स्वतSection 88E: फरफारख सम्बन्धी कार्यको सूचना र दर्ताSection 88G: वाणिज्य बैंकवा वित्तीय संस्थाको वित्तीय स्थिती सुधारको लागी सिफारिस गर्न सक्नेSection 88H: पुल संस्था – ब्रीज इन्ष्टिच्यूसन) वा एकाई स्थापना गर्न सकिनेSection 88I: भुक्तानीको प्राथामीकताक्रमSection 88J: विशेष प्रशाषन समूहले बैंकवा वित्तीय संस्था नियन्तणम लिएपछिको असरSection 88K: फरफारख सम्बन्धी कारबाही प्रारम्भ हुनुभन्दा पहिलेका कारबाही निष्क्रिय हुनेSection 88L: फरफारख सम्बन्धी अन्य व्यवस्थाSection 88M: फरफारख सम्बन्धी कार्यको अन्तिम विवरण पेश गर्नु पर्नेSection 88N: पारस्परिक सहयोगको आदान प्रदान गर्नेSection 88O: खारेजीको लागि निवेदन दिन सक्ने
Chapter - 12
Section 103: भुक्तानी, क्लियरिग‌ र सेटलमेन्टSection 104: तथ्याक‌ संकलनSection 105: ट्रष्ट खाताSection 106: काम कारबाही बदर नहुनेSection 106A: वाणिज्य बैंकाव वित्तीय संस्थामा काम गर्न नहुनेSection 107: असल नियतले गरेको काममा जवाफदेही हुन नपर्नेSection 108: शपथग्रहण गर्नेSection 109: यसै ऐन बमोजिम हुनेSection 110: नियम तथा विनियम बनाउने अधिकारSection 111: निर्देशिका बनाई लागू गर्नेSection 112: खारेजी र बचाउSection 113: नेपाल राष्ट्र बैंक(पहिलो संशोधन) अध्यादेश निष्क्रिय भएपछि त्यसको परिणामSection 160B: विशेषज्ञको सेवा उपलब्ध गराउनु पर्नेSection 160C: नेपाल सरकारले निर्देशन दिन सक्ने